برنامه ریزی توسعه گردشگری با رویکرد تحلیلی عرضه و تقاضا( نمونه موردی : شهرستان محلات)

امروزه کشورهای جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه برای ارزآوری، اشتغال زایی، رشد و رفاه اقتصادی به بخش گردشگری روی می آورند. در ایران نیز نظر به ضرورت عدم وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت از یک طرف و جایگاه صادرات غیر نفتی در برنامه توسعه اقتصادی، ضرورت برنامه ریزی جهت بهره مندی هرچه بیشتر از توسعه گردشگری کاملا محسوس می باشد. در عین حال لازمه برنامه ریزی موفق گردشگری، بازاریابی است. بنابراین، طراحی و تدوین سیاست های کلان و استراتژیهای راهبردی توسعه ی گردشگری در قالب" فرایند برنامه ریزی بازاریابی گردشگری" بسیار حیاتی است. این فرآیند شامل مولفه ها و ارکان فراوانی است که هر یک مستقیم و غیرمستقیم بر آن تأثیر می-گذارند. عرضه و تقاضا، از مهمترین مولفه های بازاریابی صنعت گردشگری محسوب می شوند که هر کدام به نحوی موثر با یکدیگر در ارتباط اند. در واقع برنامه ریزی برای گردشگری بدون درک روابط بین عرضه و تقاضا کارساز نخواهد بود و درک سطح اهمیت مطلق و نسبی عرضه و تقاضا در فرآیند بازاریابی صنعت گردشگری می تواند چهارچوب مفهومی مناسبی برای دانستن ماهیت تصمیم گیری گردشگران فراهم نموده و از این طریق در توسعه بازارهای فعلی و رونق مقاصد گردشگری موثر واقع شود. اینک در این پایان نامه با رویکردی توصیفی- تحلیلی، از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای به شناسایی ویژگی های عرضه و تقاضای گردشگری در شهرستان محلات پرداخته شده، سپس با استفاده از نرم افزار spss و مدلswot مشخصا به بررسی ارتباط عوامل عرضه و تقاضا و تحلیل حاصل از بررسی ها اقدام شده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که گردشگران جوان زیر سی سال و گردشگران دارای تحصیلات دانشگاهی و بازارهای گردشگری استان های همجوار از مهمترین مشخصه های شناخته شده در بخش تقاضا هستند و ضعف عملکرد در ارائه زیرساخت ها و تسهیلات مناسب در بخش عرضه، عدم بهره برداری بهینه از جاذبه های گردشگری را به دنبال داشته است. همچنین تحلیل نهایی حاصل از تکینک سوات که بر پایه یافته های تحقیق در هر دو بخش عرضه و تقاضا صورت گرفت نشان داد که ضعف ها با امتیاز 03/4 در رتبه اول قرار دارند، سپس قوت ها با امتیاز 84/3 در رتبه دوم و فرصت ها و تهدیدها به ترتیب با امتیازات 72/3 و 55/3 در جایگاه سوم و چهارم قرار دارند. با توجه به تأثیرگذاری متفاوت این عوامل، راهبردهای های کاربردی wo به منظور برون رفت از وضع موجود به عنوان اولویت اول و راهبردهای so به منظور خلق فضایی مناسب جهت توسعه و گسترش آینده گردشگری در اولویت دوم برنامه ریزی قرار گرفتند.